Blog – Hoe werkt het hergebruiken van staal?

Staalproductie is wereldwijd goed voor zo’n 7% van de CO2-uitstoot (1). Dit kan (en moet) anders. Door staalprofielen direct her te gebruiken kan een aanzienlijke milieu impact behaald worden. Het toepassen van hergebruikt staal (donorstaal) hebben wij in meerdere projecten uitgevoerd. Het toepassen van donorstaal zorgt voor een aantal uitdagingen, die alleen door ervaring en goed vakmanschap kunnen worden opgelost. Een aantal veel voorkomende barrières en hoe je hierop inspeelt, laten we in dit blog zien.

“Waarom zou ik staal hergebruiken als ik er bij de schroot nog geld voor kan krijgen?”

Werken met donorstaal vereist een ander proces. Zo moet er zorgvuldiger gedemonteerd worden, moet er meer tijd besteed worden aan inventarisatie en materiaalkeuringen en zullen er voor de nieuwe toepassing ook aanpassingen moeten worden gedaan in de werkplaats. Toch is de milieu besparing zo groot, dat we niet om deze nieuwe bouwmethode heen kunnen. Het produceren van 1 Ton staal, zorgt voor 1.12 Ton Co2 uitstoot (2). Ter vergelijking: Het produceren van één standaard HEA300 ligger van 10 meter, staat gelijk aan de Co2 uitstoot van zo’n 1500 kroketten! (3)

De prijs komt veel in de buurt van traditioneel staal. Door staal her te gebruiken kan je besparen op je materiaalkosten van je nieuwe constructie. Stel dat we uitgaan van een schrootprijs van 250,-  per ton en een nieuwprijs van 850,-, dan heb je een marge van 600,- op je materiaalkosten. Deze 600,- kan je vervolgens gebruiken voor de extra handelingen om uiteindelijk tot een kostenneutraal alternatief te komen.

“Is dat hergebruikte staal wel net zo sterk als nieuw staal? Ik wil geen risico’s nemen.”

Een begrijpelijke en ook terechte zorg. Gelukkig kan staal uitstekend worden gecontroleerd op de kwaliteiten. Door testen af te nemen op het donorstaal kunnen belangrijke mechanische eigenschappen zoals de vloeigrens, treksterkte en hardheid bepaald worden. Met microscopisch onderzoek kan zelfs de chemische samenstelling bepaald worden, waardoor een volledig beeld over de kwaliteit van het staal beschikbaar is. Door gebruik te maken van de NTA:8713 (https://www.nen.nl/nta-8713-2023-nl-307691) kan de procedure van deze inventarisatie gemakkelijker en betrouwbaarder gemaakt worden.

“Moet ik me zorgen maken over de uitstraling? Ziet hergebruikt staal er niet oud en roestig uit?”

Dit hangt volledig af van wat de opdrachtgever en de architect voor ogen hebben. Als ze willen benadrukken dat de profielen hergebruikt zijn, kunnen we ervoor kiezen om de oude conservering en het hulpstaal, inclusief gaten, lippen, en strippen, te behouden. Maar een frisse, nieuwe look is ook zeker mogelijk. Door de profielen te stralen, verwijderen we de oude conservering. Bovendien kunnen we in onze werkplaats alle bestaande onderdelen en gaten verwijderen, wat resulteert in een compleet vernieuwde uitstraling.

“Is het staal dat ik nodig heb wel beschikbaar?”

De beschikbaarheid van de benodigde profielen is van groot belang. Het is dus ook essentieel dat de staalbouwer een netwerk heeft van handelaars en slopers om zo de juiste profielen te zoeken. Vooral de slopers worden steeds belangrijker in dit verhaal, zij worden de nieuwe leveranciers. Uiteindelijk is tijd vooral de doorslaggevende factor. Hoe meer tijd er is, hoe makkelijker het is om gebruikte profielen te vinden. Bovendien is er ook meer tijd nodig om de inventarisatie en engineering uit te voeren. Daarnaast kan ook de hoofdaannemer een grote rol spelen. Zij hebben vaak een breder zicht op wat er gesloopt en gebouwd wordt en kunnen beter de vraag (bouw) met het aanbod (sloop) matchen.

Bronnen

(1) Holappa, L. A General Vision for Reduction of Energy Consumption and CO₂ Emissions from the Steel Industry. Metals 2020, 10, 1117. https://doi.org/10.3390/met10091117

(2) SNS/Bouwen met Staal. EPD, Zwaar constructiestaal, 16% hergebruik einde leven. 2022. https://www.bouwenmetstaal.nl/publicaties/productkaarten-en-epds

(3) RIVM, Milieubelasting van de voedselconsumptie in Nederland, 2016.